Schakelgroepen van transformatoren geven de faseverschuiving tussen de primaire en secundaire spanningen en de manier waarop de wikkelingen zijn verbonden aan. Dit is cruciaal voor het correct parallel schakelen van transformatoren en voor het aansluiten op het elektriciteitsnet.
Notatie van schakelgroepen
De notatie voor een schakelgroep bestaat uit een letter voor de primaire wikkeling, een letter voor de secundaire wikkeling en een klokgetal (een getal van 0 tot 11).
- Hoofdletter: Geeft de verbinding van de hoogspannings (HS) of primaire wikkeling aan:
- Y: Sterverbinding (stervormig).
- D: Driehoekverbinding (delta).
- Z: Zigzagverbinding (alleen bij bepaalde transformatoren).
- Kleine letter: Geeft de verbinding van de laagspannings (LS) of secundaire wikkeling aan:
- y: Sterverbinding.
- d: Driehoekverbinding.
- z: Zigzagverbinding.
- Klokgetal: Een getal van 0 tot 11 dat de faseverschuiving aangeeft. Het is de hoek tussen de primaire en secundaire spanning, gedeeld door 30°. Bijvoorbeeld, een klokgetal van 1 betekent een faseverschuiving van 30° (1 \times 30°), en een klokgetal van 6 betekent een verschuiving van 180° (6 \times 30°).
Voorbeeld: Dy5
Neem als voorbeeld de veelvoorkomende schakelgroep Dy5:
- D: De primaire wikkeling (hoogspanning) is in driehoek verbonden.
- y: De secundaire wikkeling (laagspanning) is in ster verbonden.
- 5: De faseverschuiving is 5 \times 30° = 150°.
Transformatoren moeten bij parallelschakeling dezelfde schakelgroep hebben om kortsluitingen te voorkomen en ervoor te zorgen dat de stromen correct worden verdeeld.